BERGAMA

Bergama ilçesi İzmir merkeze 110 km uzaklıktadır. Bergama akropolü, antik dünyada önemli bir öğrenim merkezi olan Helenistik Attalid hanedanına başkentlik yapmıştır. Anıtsal tapınaklar, tiyatrolar, stoa veya revaklar, gymnasium, Zeus sunağı ve kütüphane, geniş bir sur duvarı ile çevrili eğimli araziye yerleştirilmiştir. Kayaya oyulmuş Kybele Kutsal Alanı, kuzeybatıda, akropol ile görsel olarak bağlantılı başka bir tepe üzerinde yer almaktadır. Antik dönemin en önemli sağlık merkezlerinden biri olan Bergama Asklepion'unun, dönemin en ünlü hekimlerinin yetiştirildiği yer olduğu bilinmektedir. Ayrıca Bergama'nın dünyaya mirası sayılan parşömen krallık döneminde icat edilmiştir. Akropol, modern Bergama kentinin alt yamaçlarında ve çevresinde Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorluklarının mezar höyüklerini ve kalıntılarını içeren bir manzarayı taçlandırmaktadır. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir.

1. Pergamon Antik Kenti (Akropol):

Bergama Antik Kenti, İzmir iline bağlı modern Bergama ilçesinin sınırları içerisinde yer almaktadır. Antik kentin tarihi en az MÖ 5. yüzyıla kadar uzanmaktadır Şehrin yukarı bölümünde; kraliyet sarayları, tapınaklar, kutsal alan, tiyatro ve kütüphane gibi yapılar bulunmaktadır. Şehrin aşağı bölümünde ise tapınaklar, Attalos Evi, Agora ve Eumenes Kapısı ile Gymnasium bulunmaktadır. Helenistik Dönem’in en güzel mimari örneklerinden biri olan Pergamon Tiyatrosu ise, 30 derecelik dik bir yamaç üzerine kurulmuş dünyanın en dik tiyatrolarından biri olmakla birlikte 10.000 kişiliktir.

2. Kızıl Avlu (Serapion Tapınağı): 

Tapınak MS 5. Yüzyılda kiliseye çevrilmiş ve Hristiyanlığın yedi kilisesinden biri haline gelmiştir. Tamamen tuğladan inşa edildiği için bugün Kızıl Avlu olarak bilinmektedir. Tapınağın ilk yapıldığı dönemde tamamen mermerle kaplı olduğu anlaşılmaktadır. Avlusunun sınırları içinde havra yapısı da yer almaktadır.

3. Bergama (Ulu) Yıldırım Cami:

Günümüze kadar gelebilmiş Bergama’daki Türk dönemi yapıları içerisinde en büyük ve en eski tarihli camidir. Selçuklu sanatının etkisini taşıyan mihrap zengin mermer bezemeye sahiptir. Kitabesinde caminin Sultan Beyazid tarafından 1398-1399 yılında inşa ettirildiği yazılıdır.

4. Domuz Alanı ve Kale Mahallesi:

Domuz Alanı, Roma Dönemi’nde Kale Tepesi yamaçlarına yapılan tonozlarla düzleştirilmiş geniş bir zemin üzerinde yer almaktadır. Alanın çevresini saran terk edilmiş binalar, oldukça bakımlı ya da restore edilerek restorana ve otele dönüştürülmüş yapılar dikkat çekmektedir. Eskiden Rumların yaşadığı eski taş evlerin bulunduğu Kale Mahallesi’nin dar sokakları, tarihi bir ruha sahiptir. Mahalle meydanı, Domuz Meydanı olarak da bilinmektedir. Meydanda ayrıca belirli günlerde Üretici Pazarı açılmaktadırAlan, Bergama’nın panaromik fotoğraflarını çekmek için de imkân sunmaktadır.

5. Bergama Arasta Osmanlı Çarşısı ve Kapalı Çarşı

 Eski bir Osmanlı çarşısı olan ve tarihi 14. yüzyıla kadar uzanan Bergama Arastası, aynı zamanda ilçenin merkez çarşısıdır. Arasta çarşısında ayakkabıcılar, saraçlar, terziler, sepetçiler gibi dükkânlar bulunmaktadır. Çarşının ünlü içeceğinin karadut suyu olduğu bilinmektedir. Tarihi Bergama Arasta Çarşısı içerisinde yer alan Kapalı Çarşı’da ise, hediyelik ve elektronik eşyalar satılmaktadır.

6. Asklepion Ören Yeri

MÖ 4. yüzyılda sağlık tanrısı Asklepios adına kurulmuş bir tedavi merkezi bulunmaktadır. Döneminde Batı Anadolu'nun en önemli tedavi merkezi unvanına sahip olduğu bilinmektedir. Asklepion, Eski Yunan ve Roma Sağlık Tanrısı Asklepios’a adanmıştır. Asklepios heykelleri, yılanlı asasından tanınabilmektedir. Yılan simgesi, tıp biliminin sembolü haline burada gelmiştir. Bergama Asklepion’unun MÖ 4. yüzyılda kurulduğu tahmin edilmektedir. Bergama Asklepion’u aynı zamanda bilinen en eski psikiyatri okuludur. Ünlü hekim ve filozof Galenos Bergama’lıdır.

7. Bergama Müzesi

1936 yılında açılan müze, Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk arkeolojik kazı müzesidir. Müzedeki Erken Tunç Çağ’ından Bizans Dönemi’ne kadar değişik dönemlere ait arkeolojik eserlerin çoğu Bergama ve çevresinde yapılan kazılardan çıkmıştır.

Kozak Yaylası

Bergama ve Ayvalık arasında kalan Kozak Yaylası, Bergama’da günübirlik bir doğa gezisi için tercih edebilecek oldukça büyük bir ormandır. Doğa yürüyüşleri, kamp ve piknik alanları, çam fıstığı ve festivalinin yanı sıra, muhteşem doğa manzaraları sunmaktadır. Bergama ilçe merkezine yaklaşık 25 km. uzaklıkta bulunan Kozak Yaylası’na ulaşım özel araç ile sağlanmaktadır. Türkiye’nin en kaliteli çam fıstıkları burada yetişmektedir.

Mevlana Hacı Hekim Hamamı

Bergama’da Turabey mevkiinde yer alan Hacı Hekim Hamamı, 14. yüzyılda Hacı Hekim Cami ile birlikte inşa edilmiştir. İlçenin en turistik yerlerinden biridir. Kadın ve erkekler için ayrı bölümleri bulunan Hacı Hekim Hamamı’nda limonata ve ayran gibi ikramlar da yapılmaktadır.

Geleneksel Parşömen Yapımı

Parşömen; ‘’Membrana Pergamena’’ veya ‘’Charta Pergamena’’ olarak adlandırılan adını Bergama'dan almış, inceltilmiş keçi/koyun derisi olup, üzerine yazı yazılabilen, dahası ciltli kitapların sayfalarını oluşturan bir yazı malzemesidir. Geleneksel yöntemler ile tuzlanmış derinin parşömen haline dönüşmesi yaklaşık bir ay sürmektedir. Kirlerinden arındırılan deri, sönmüş kireç solüsyonunda tutulmaktadır. Bekleme süresinin sonunda tüylerin kolayca ayrıldığı bilinmektedir. Kireç kalıntılarından tamamen temizlenen deri daha sonra büyük gergi tahtalara gerilmektedir. Yaygın olarak oğlak ve koyun derileri tercih edilmektedir. Parşömen, Bergama’nın girişinde yer alan dükkânlardan satın alınabilmektedir.

Eski Bergama Evleri

Yerleşimin oldukça eski dönemlere uzandığı Bergama ilçesinin hemen her sokağında, tarihi Bergama evlerine rastlamak mümkündür. Bergama’nın özellikle Kale ve Atmaca Mahalleleri eski taş ve ahşap evlerin ağırlıkta olduğu bölgelerdir. Ayrıca bu bölgeler, fotoğraf çekimine uygun alanlardır.

Geleneksel Bergama Halıları:

Bergama halısı kendine özgü ilmek tekniği olan, renkleri, desen yapısı ile dünyada ayrı bir ekol haline gelmiştir. Burada 15. yüzyıldan bugüne birçok köyde dokumacılık yapıldığı bilinmektedir. Halı türleri de dörde ayrılmaktadır bunlar; Kız Bergama, Sarı Namazlık, Yağcıbedir, Holbein’dir. Dünyada koleksiyonerlerin özellikle ilgi duyduğu çeşidi ise Kız Bergama halısıdır. Bergama çarşısı içerisinde çeşitli noktalardan geleneksel halılar satın alınabilmektedir.

Gastronomi:

Bergama’da pek çok yöresel lezzet bulunmaktadır. Bergama Tulum Peyniri, Bergama'nın doğal ortamında yetişen ineklerden elde edilen sütler ile üretilmekte olup yarı sert yapıda ve gözenekli bir peynirdir. Bergama tulum peyniri; en doğal peynir mayası olan şirden mayası ile hazırlanmaktadır. Bergama Çam Fıstığı ise coğrafi işaretli bir üründür. Kozak tipi çam fıstığı dolgun gövdeli, iri, açık krem renginde, yumuşak yapılıdır. Kozak Fıstık Helvası da Kozak Yaylası’nda yetişen çam fıstıklarından yapılmaktadır. Bergama Cilveli Çayı ise, çam fıstıklarının kavrulup çayın yanında ya da içine eklenerek tüketilmektedir. Yörenin bir diğer meşhur lezzeti ise Bergama Köftesi’dir. Çığırtma ise, Bergama'nın en bilinen yöresel lezzetidir. Adını patlıcan ve biberlerin kızartılması esnasında çıkardıkları seslerden aldığı söylenen bu yöresel lezzet, domatesle ya da yoğurtla birlikte her öğün tüketilmektedir. Ramazan Helvası, Suriye tatlısı olan Zülbiye’den esinlenerek Bergama’ya kazandırılmış ve sadece Ramazan ayında Bergamalı tatlıcılarca yapılmaktadır. Bergama’nın bir diğer meşhur helvası sadece susam ve şekerle yapılan Susam Helvası’dır. Bergama lezzetleri çarşı bölgesinde yer alan restoranlardan tadılabilmektedir.

Bergama Rotası

  1. Akropol
  2. Kızıl Avlu
  3. Ulu Cami
  4. Domuz Alanı ve Kale Mahallesi
  5. Arasta (Osmanlı) Çarşısı
  6. Asklepion
  7. Bergama Müzesi

Kullanıcı Yorumları

Hiç yorum yapılmamış, yorum yapmak ister misiniz?

Yorum yapmak için tıklayınız...