SEFERİHİSAR

İzmir merkeze 45 km uzaklıkta bulunan Seferihisar’ın ekonomik faaliyetlerinin temelini Mandalina bahçeleri ve balıkçılık oluşturmaktadır. Seferihisar 2009 yılında, şehirleşme ve küreselleşme karşısında mimarisi, kültürü, gelenekleri ve zanaatleri bozulmadan bugüne gelen, nüfusu 50 binin altındaki yerleşkelere verilen ‘’sakin şehir’’ ünvanını alarak Cittaslow Uluslararası Birliği’ne dahil olmuştur. İlçe, ayrıca Türkiye’nin ilk sakin şehri olma özelliğini taşımaktadır. Seferihisar’ın Cittaslow üyeliğinin en temel özelliklerinden biri de tarıma dayalı bir ekonomiye sahip olmasıdır. Doğaya saygılı kalınarak, yerel değerlerine, esnafına, yemeklerine sahip çıkılarak da gelişilebileceğini kanıtlayan Cittaslow felsefesi, Seferihisar’ın yol haritası haline gelmiştir.

1. Teos Antik Kenti

3 bin yıl öncesine kadar Kuzey İon’un başkenti konumunda olan Teos Antik Kenti’nin mimari alan ve ticarette önemli bir yeri olduğu bilinmektedir. MÖ 1080’lerde kurulan kentin başlıca yapısı, Teos’un koruyucu tanrısı Dionysos adına Hermogenes tarafından yapılan Dionysos Tapınağı’dır. Teos Antik Kenti’nde Helenistik ve Roma Dönemi kalıntıları olan; Dionysos Tapınağı, Agora, Tiyatro, Odeion ve antik limanı görmek mümkündür.

2. Sığacık Kalesi - Kaleiçi

Sığacık Kalesi, Selçuklular döneminde inşa edilmiş olup Osmanlı Dönemi’nde Piri Reis’in önerisiyle, Rodos Seferi’ne hazırlanan Kanuni Sultan Süleyman’ın emri üzerine Teos Antik Kenti‘nden getirilen mermer bloklarla yeniden inşa edilip bugünkü halini almıştır. Günümüzde tiyatro ve konser performansları sahnesi ve pazar günleri de üretici pazarı olarak kullanılmaktadır. Sığacık Kalesi içinde hayatın halen devam ettiği az sayıdaki kalelerden biridir. Kale içinde aslına uygun yenilenen Sığacık evleri, cami, hamam, mescit, restoranlar ve mağazalar bulunmaktadır. Pazar günleri kale avlusu çevresinde oluşturulan köy pazarında ise yalnızca Seferihisar’ın köylerinden gelen çiftçilerin ürettikleri ürünler satılmaktadır.

3. Can Yücel Tohum Merkezi

Can Yücel Tohum Merkezi, 2011 yılında kurulmuştur. 2011 yılında İlçede yapılan 1. Yarımada Tohum Takas Şenliği ''Yerel Tohumlar Mirasımızdır'' sloganıyla yola çıkılmıştır. Merkez ile yok olan yerel tohumların toplanıp korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması amaçlanmaktadır. Ayrıca merkezin ikincisi de 2021 yılında İzmir Aşık Veysel Rekreasyon Alanı’nda hizmete açılmıştır.

4. Kent Belleği Müzesi ve Anı Evi

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ‘Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı’ olarak tescillenen ve Seferihisar Belediyesi tarafından restore edilen tarihi bina, 2013 yılında hizmete açılmıştır. Müzede Seferihisar’ın geçmişine dair eşyalar ve fotoğraflar sergilenmektedir.

Teos Marina

Adını 12 İon şehrinden biri olan Teos Antik Kenti’den alan Teos Marina, 2010 yılı Haziran ayında hizmete açılmıştır. Teos Marina’nın, denizde 480, karada 80 tekne kapasitesi bulunmaktadır. İzmir merkeze 40 km ve Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı’na 50 km olmakla beraber, Çeşme, Kuşadası, Efes Antik Kenti ve Meryem Ana gibi pek çok turistik cazibe merkezlerine bir saat mesafededir. Ayrıca Teos Marina’nın içerisinde restorantlar ve çarşı bulunmaktadır.

Seferihisar Doğa Okulu

Sürdürülebilir ve doğaya uyumlu bir yaşam tarzı yaratmak amacıyla, geçmişten günümüze uygulanabilir ve doğaya uyumlu üretim yöntemlerini kalfa, çırak, usta ilişkisi ile doğa severlerle buluşturmayı hedefleyen Doğa Okulu’nda tematik çalışmalar yapılmaktadır. 2014 yılında faaliyete geçen okul, Seferihisar Belediyesi tarafından Orhanlı Köyü’ndeki eski okul binası Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınarak restore edilmiş, Doğa Okulu olarak çalıştırılmak üzere, yapılan protokolle Doğa Derneği’ne tahsis edilmiştir.

Seferihisar’da Su Sporları

Balıkçılık ve turizmle denizden geniş bir şekilde yararlanılan Seferihisar’da su altı ve üstü güzellikleri ilgilenenlerle paylaşılmaktadır. Sığacık mahallesi ve çevresindeki plajlarda dalış okulları bulunmaktadır.

a. Tüplü Dalış

Seferihisar su ekosisteminin tüm zenginliklerini doğal ve yapay resiflerin bulunduğu alanlara dalış yapabilme imkanı sunmaktadır.

b. Rüzgar Sörfü

Sığacık koyları, neredeyse kesintisiz rüzgarları ile İzmir’in rüzgar sörfüne en elverişli noktalarından biridir. Rüzgar sörfü için Akkum Plajı’nda yer alan sörf okulları tercih edilmektedir.

Seferihisar’ın Plajları

a. Sığacık Akkum Plajı

Mavi Bayrak’lı Akkum Plajı, ilçenin en güzel plajlarından biridir. Akkum Plajı’na kişisel araçlarla ve merkezden kalkan minibüsler ile ulaşım sağlanabilmektedir.

b. Akarca Sahili

Hem Seferihisar Belediyesinin işlettiği hem de özel işletmelerin bulunduğu Akarca, Seferihisar’ın sevilen sahillerinden biridir. Akarca Sahili içerisinde Gemisuyu Mevkii Halk Plajı, Bahadır Mevkii Halk Plajı ve İpekkum Plajı bulunmaktadır. Plajlarda tesisler de bulunmaktadır.

c. Ekmeksiz Plajı

Seferihisar’ın popüler plajlarından olan ‘Mavi Bayrak Ödülü’ almış Ekmeksiz Plajı, çevresinde bulunan çam ormanları ile dikkat çeken bir plajdır.

d. Eski İskele Antik Liman Plajı

Plaj, Teos Antik Kenti’ne 500 m. mesafede yer almaktadır.

e. Girlen Plajı

Sessizliği ve sakinliği ile kampçıların tercih ettiği Girlen Plajı Seferihisar’ın sevilen plajarından bir tanesidir.

Zeytin Rotası: Güzelbahçe, Çeşme, Menderes ve Selçuk ilçelerinden geçen Zeytin Rotası’nın bir ayağı da Seferihisar’dadır. Rota, İzmir’in zeytinle kurduğu tarihsel bağa odaklanarak Yarımada özelinde oluşturulmuştur. Zeytince Derneği temsilcilerinin yaptığı çalışmalar sonucunda tamamlanan güzergâh; üzerindeki anıt zeytin ağaçları, zeytinyağı işlikleri, su kaynakları, zeytinyağı fabrikalarıyla İzmir’in hem zeytin kültürünü ortaya çıkararak Yarımada’nın eşsiz doğal alanlarını deneyimleme fırsatı sunmaktadır.

Gastronomi

Seferihisar’ın Yavaş Yemekleri – Slow Food (Yavaş Yemek)

‘’Slow Food’’ hızlı, ayaküstü yemek alışkanlığına (fast food) karşı alternatif olarak geleneksel ve yerel yemek ve yeme biçimlerini, yerel ekosistemlerin özelliklerini korumayı teşvik eden bir harekettir. ‘’Yavaş Şehir’’ mutfağina sahip olduğu bilinen Seferihisar’da yöreye özgü pek çok lezzet bulunmaktadır. Bu lezzetlerden biri Ekmek Dolması’dır. Ekmeğin altı yuvarlak şekilde kesilip ekmeğin içi çıkarılır ve bu iç ufalanarak, eritilmiş tereyağının içine kıyma ya da et eklenerek kavrulur. Oğlak Dolması ise, yörede Hıdırellez’in simgeleşen lezzeti olarak bilinmektedir. Bu yemeği özellikle Beyler Köyü’nün şenlik alanında insanların Hıdırellez kutlamaları sırasında bir araya gelerek yaptıkları bilinmektedir. Dolmanın içi ciğer ve pirinç ile kavurularak hazırlanıp üzerine oğlağın iç yağının eklenip pişirilmesiyle elde edilmektedir. Sinkonta ise, sakız kabağı veya balkabağı ile yapılan zeytinyağlı bir yemektir. Nohutlu Mantı, mantı hamuru açılarak haşlanmış nohut harcına eklenip sarılarak pişirilmektedir.  Seferihisar Belediyesi, 2011 yılında yaptığı Tohum Takas Şenliği’nde günümüzde eşine çok az rastlanan Topan Karakılçık Buğdayı’ndan bulunup çoğaltmıştır. İlk hasadı 2016 Temmuz sonunda yapılan buğdaydan ekmek üretilip unutulmaya yüz tutmuş olan bu lezzettin yeniden sofralara taşınması sağlanmıştır. Bu ekmek, Ata ekmeği olarak da bilinmektedir. Seferihisar’a özgü bir diğer lezzet ise Armola Peyniri’dir. Peynir, süzme yoğurt, beyaz peynir ve az tuzlu lor peynirinin birleştirilmesinden yapılmaktadır. Peynir, Seferihisar ilçesindeki bir kaç mandıra ve evlerde yapılmaktadır. Seferihisar Mandalinası ise, 2013 yılında Seferihisar Belediyesi tarafından Satsuma cinsi mandalinanın Türk Patent Enstitüsü’ den coğrafi işaretini alınmış ve “Seferihisar Mandalinası” adıyla tescilleme yapılmıştır. Samsades Tatlısı ise, hazırlanan hamur şeridinin bir köşesine tarçın, şeker ve lor karışımı eklenip kızartılarak elde edilmektedir. Sakızlı Tarhana, diğer bir adı Tatlı Tarhana olan bu lezzet un, süt, damla sakızı, yumurta ve karanfil koyularak diğerlerinden farklı olarak yapılmaktadır. Kurutulup bez keselerde saklanan bu tarhana pişirildikten sonra, küçük küçük parçalanıp tereyağında tulum peyniri ile kavrulan ekmekler ile servis edilmektedir. Mandalina Tatlısı, 3 kez suyu değiştirilip kaynatılan mandalinalar sap kısımlarından ikiye bölünerek tencereye dizilir ve bir gün bekletildikten sonra içine limon tuzu eklenip kaynatılır ve tatlı olarak servis edilir. Oklavadan Sıyırma ise, susam ve ceviz içi karışımının, hazırlanan üç katlı hamurun içerisinde yerleştirilmesiyle elde edilmektedir. Yuvalaça, yıkanmış pirincin iki ayrı kıyma ile birlikte yoğurulmasıyla elde edilerek, önce una sonra yumurtaya batırılıp yağda kızartılmaktadır. Lok lok, kuşbaşı doğranmış et ile yapılmaktadır. Etler geniş bir tencerenin ortasına koyulup pişirilir ve üzerine tas kapatılır. Pişirilen etin etrafına da pilav konulmaktadır. Seferihisar Mantısı ise, nohut ile yapılmaktadır. Mantı hamuru açılır ve et suyunda haşlanmış nohuttan elde edilen iç harç eklenerek sigara böreği sarar gibi sarılır ve kızgın yağda kızartılır. Bütün bu lezzetlere ek olarak; Ot Haşlama, Baklalı Enginar Dolma, Fıstıklı Arapsaçı, Sıra Köftesi, Balık Çorbası, Şevket-i Bostan, Kekik Turşusu, Çalkalama, Balıklama, Mandalina Soslu Lorlu Kek, ve Sakızlı Lohusa Kurabiye yöreye özgü diğer lezzetler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Somut Olmayan Kültürel Miras

Hıdırellez

Bolluğun ve bereketin simgesi, baharın müjdecisi Hıdırellez her yıl Mayıs ayında Seferihisar’ın Beyler Köyü’nde coşkuyla kutlanmaktadır.  UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesi’nde yer alan Hıdırellez geleneğini halen devam ettiren köyde, o güne özel bir lezzet olan ‘’Oğlak Dolması’’ köy sakinlerince köyün şenlik alanında imece usulü pişirilmektedir. Ayrıca Slow Food hareketinden doğan Cittaslow hareketi de, yöreye özgü yemeklerin varlığı ile somut olmayan kültürel mirasın korunması ve aktarılmasıyla bağdaşmaktadır. Cittaslow Birliği’nin bir üyesi olan Seferihisar’ın yöresel lezzetlerini tanıtma amacı, yöre sakinlerinin aktardıkları kültürel mirasa yönelik çalışmalara katkı sunmuştur. Seferihisar, Cittaslow üyeliğine sahip olduğu zengin kültürel mirası ile hak kazanmıştır. Bu kazanım da tarım faaliyetlerinin sonucunda yöre kadınlarının sundukları katkılarla yöreye özgü lezzetlerin, günümüzde halen sürdürülmesi ve korunması ile sağlanmaktadır.

SEFERİHİSAR ROTASI

  1. Teos Antik Kenti

  2. Sığacık Kalesi

  3. Can Yücel Tohum Merkezi

  4. Kent Belleği Müzesi ve Anı Evi

Rotayı haritada görmek için tıklayınız.

Kullanıcı Yorumları

Hiç yorum yapılmamış, yorum yapmak ister misiniz?

Yorum yapmak için tıklayınız...