Bergama Tütün Deposu

Bergama Tütün Deposu

Bergama Tütün Deposu, Turabey Mahallesi'nde Emirsultan Sokağı üzerinde konumlanıyor.

Tarihçe

Yapıldığı tarihten 21. yüzyılın başına kadar tütün deposu olarak işlev gören yapı, yakın bir zamana kadar giyim fabrikası ve beyaz eşya deposu olarak kullanılıyordu. Birkaç yıldır atıl durumda olan depo yapısının günümüzde Depo Pergamon projesiyle yeniden işlevlendirilmesi amaçlanıyor. Yıldız Teknik Üniversitesi Öğr. Gör. Y. Mimar Jose Manuel Garcia Torres'in yaklaşık beş yıl önce ilk kez ilçeye gelerek, Gabriel Castellana ile birlikte yapıyı satın almasıyla başlayan girişimler ile birlikte ortaya çıkan bu proje, gönüllü bir ekip ile gerçekleştiriliyor. Projenin temel amacı Akdeniz coğrafyasının sahip olduğu tarihi ve kültürel değerlerin korunması için ortak çalışma ve birlikte üretimi destekleyen yerel koruma modelini üretmek. Bu bağlamda restorasyon projesine yönelik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi, kültürel mirasın korunması ve ilgili konuda çalışmalar yürüten kişi ve kuruluşlara destek vermek amacıyla Depo Pergamon Derneği kuruldu. Depo Pergamon projesi, 19. yüzyıl endüstri mirası olan tütün deposu ile kentin ruhunu çok işlevli ve esnek bir yapı ile canlandırmak ve salt restorasyon projesi olmanın ötesinde 'Akdeniz Kültür Feneri' olarak çalışmayı amaçlıyor.

Proje kapsamında, tütün deposunun, bağımsız bir sosyo-kültürel merkez olarak restore edilmesi hedefleniyor. Oluşturulacak bu merkezde, yerellik teşvik edilerek Akdeniz halklarının ve kültürünün bilgi alışverişinde bulunması amaçlanıyor. Çalışmanın sosyal ve mekânsal yapısını oluşturmak için yerli ve yabancı uzmanlar, akademisyenler, öğrenciler, profesyonel ustalar ve destekçilerden oluşan bir ekip ile 2018 ve 2019 yaz aylarında farklı dönemlerde restorasyon atölyeleri düzenledi ve çalışmalar yaptı. Proje kapsamında üretilen restitüsyon çalışmasına göre yapının, yapıldığı dönemde işlevi tam bilinmemekle birlikte tütün deposu olarak inşa edildiği veya daha sonra işlev değişikliği ile depoya çevrilmiş olabileceği düşünülüyor. Bu dönemde yapı, dikdörtgen planlı bir mekân ile üçgen planlı bir bahçeden oluşmaktadır. Daha sonra depolama alanının yetmemesi ile yapının duvarları yükseltilmiş, birinci kat döşemesi, ahşap dikmeler ve merdivenler eklenmiş. Bahçenin üzerine ahşap konstrüksiyonlu çatının eklenmesi ile mekân depo haline gelmiş. Üst katın yüksekliğini artırmak için yapı kırma çatı yerine beşik çatı ile örtülerek günümüzdeki formuna ulaşmış ve bu formuyla yaklaşık 100 yıldır ayakta kalmayı başarmış.