Tarihi Asansör

Tarihi Asansör

Asansör, kentin eşsiz yapılarından ve gün batımının en güzel izlenebildiği mekânlardan biridir.
Asansör'ün kapsadığı alanda, Yahudilerin Karataş-Asansör bölgesinde yaşadıkları bilinmektedir. Eski dönemlerde bugünün Mithat Paşa Caddesi'nden Halil Rıfat Paşa Caddesi'ne ulaşmanın tek yolu ise 155 basamağı çıkmak olduğu bilinmekteydi. 1907 yılında Nesim Levi adında bir Yahudi hayırsever, ulaşımı kolaylaştırmak için 40 metre yüksekliğinde bir asansör kulesi inşa ettirmiştir. Nesim Levi Bayraklı'nın Lizbon'da gördüğü benzer bir asansörden esinlendiği söylenmektedir.

Tarihçe

İlk olarak buhar, daha sonra su ile çalıştırılan bu sokak asansörü, 1985 yılından beri elektrikle çalışmaktadır. Asansör'e Dario Moreno Sokağı'ndan girilmektedir. İzmir'i döneminde dünyaya tanıtan müzisyen Dario Moreno'nun adı, bir süre annesiyle birlikte yaşadığı evinin bulunduğu bu sokağa 1990 yılında verilmiştir. Asansör Kulesi, aşağıdan yukarıya doğru kademeler halinde daralmaktadır. Dört kademe içeren kulede en alt bölüm taştan, üst bölümler tuğladan inşa edilmiştir. Taş bölümün alt kısmında, Fransızca ve İbranice olarak 'Asansör, 1907 yılında Nesim Levi tarafından yaptırılmıştır' yazılı inşa kitabesi bulunmaktadır. Tuğla duvarlı giriş holünde, asansörün olduğu cephede yumurta frizi, bitkisel motifler, yıldız motifi süslemeleri dikkat çekmektedir.

Tarihi Asansör, 1983 yılında Ayla Ökmen tarafından İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağışlanmıştır. Zaman içerisinde çevresinde gelişen yapılaşmalar, etkisini ve görünürlüğünü zedelemiştir. 1992 yılında gerçekleştirilen 'İzmir Tarihi Asansörü ve Çevresi Kültürel Geliştirme Projesi' kapsamında Asansör restore ettirilerek bulunduğu sokakta birçok düzenleme yapılmıştır.