Portekiz Sinagogu

Portekiz Sinagogu

17. yüzyılda kentin en büyük sinagogu olan Portekiz Sinagogu'ndasınız. Bu yüzyılda var olduğu bilinen altı adet sinagogdan biriymiş burası. Kurucularının 1569 yılında Kuzey Afrika ve Venedik'ten göç etmiş Portekiz asıllı Yahudiler olduğu tahmin ediliyor. İsmi ile göçün nereden geldiğini belirten İzmir'deki tek sinagogtur aynı zamanda.

Pek çok kaynağa göre, Portekiz Sinagogu Sabetay Sevi ile ilişkili olayların tam merkezinde yer alır. 1665 yılında Sabetay Sevi İzmir'e döndüğünde, Sabetay karşıtlarının kalesi sayılan bu sinagog, Sabetaycı hareketin genişlemesi ile kapılarını ona kapatmış. Buna karşı, Sabetay ve taraftarları kapıları kırarak sinagogu işgal etmiş. Sabetay Sevi bu baskında Meliselda şarkısını söyleyerek kendini Yahudilerin Mesihi ve kurtuluş gününü 18 Haziran 1666 olarak ilan etmiş. Portekiz Sinagogu bu olaydan sonra Sabetaycı hareketin merkezi olmuş. Dünyanın çeşitli yerlerinden insanlar İzmir'e gelerek bu harekete katılmaya başlamış. Kontrol edilemeyen bu durumun saraya bildirilmesiyle Sevi saraydan çağrılmış ve böylelikle İzmir'deki isyan havası yatıştırılmış.

Mermer sütun ve alınlıkla inşa edilmiş görkemli bir girişi olan sinagog, deprem ve yangınlar sonucu birkaç kez tamamen yıkılmış ve yeniden inşa edilmiş. 1903 yılında Edmond de Rothschild Portekiz Havrası'na restorasyon için 3000 frank bağışlamış. Sinagogun giriş kapısı üzerinde bulunan 1909 tarihli İbranice mermer yazıt bu onarımla ilgilidir.

Son olarak 1976 yılındaki yangın nedeniyle çatısı ve bir duvarı tamamen yok olan sinagog, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin desteği ile Ege Genç İşadamları Derneği tarafından yaptırılan restorasyonla birlikte Sosyal ve Kültürel Etkinlikler Merkezi olarak yeniden yaşatılıyor.