Yukarı Aya Yani Kilisesi

Yukarı Aya Yani Kilisesi

Günümüze yalnızca çan kulesinin kapısı ve giriş bölümü ulaşabilmiş Yukarı Aya Yani Kilisesi burası. Tarihsel kayıtlarda Agios Ioannis Theologos olarak geçen kilisenin ilk ne zaman inşa edildiği meçhulse de, en eski Ortodoks kiliselerinden biri olduğu biliniyor. 1804 yılında tamamen yenilenmiş.
Ayakta kalmak için adeta direnen kapısındaki kitabede 'Ortodoksların bağışlarından sağlanan kaynakla, kilisenin güzelleştirilmesi için inşa edilen çan kulesi, 7 Ağustos 1859 tarihinde Teolog John'a adanmıştır.' yazısı, umutla inşa edilmişken yitip giden tüm yapıları hatırlatır, hüzünlendirir.
Çan kulesinin altında bulunan kapı, kemerli tonozlu bir yapıya açılıyor. Bu tonozun sol tarafı St. Jean Theologos Okulu'nun altında bulunan kilisenin müştemilatına, sağ tarafı ise kilisenin bahçesine açılmaktaymış. Kilisenin kalıntıları, günümüzde İsmet Paşa İlköğretim Okulu avlusu içinde bulunuyor.
Kilisenin adını verdiği Yukarı Aya Yani Mahallesi, Türk ve Musevi mahalleleri arasında yer alıyormuş. 19. yüzyılın sonlarına doğru, Yukarı Aya Yani Mahallesi'ndeki 8 sokakta yaşayan toplam 378 kişiden 353'ünün Rum olduğu bilinmekte.
Yunanistan Başbakanı Elefterios Venizelos, kilisede bulunan bazı eserleri bizzat Mustafa Kemal Atatürk'ten istemiş. Bu istek doğrultusunda, sonraki yıllarda Atina'da kurulan Aya Fotini Kilisesi'ne bir adet kürsü (Ambo), bir adet taht (Episcopal Throne), bir adet cemaat yerini ayıran üstünde azizlerin resimleri bulunan pano (Templo-iconostasis) özel sandıklar içerisinde gönderilmiş.